Kutadgu Bilig
Gençliğine Acıyarak, İhtiyarlığını Söyler
Eski Türkçe aslı Günümüze aktarımı
I Yegitlikke Açıp Avuçğalıkın Ayur Gençliğine Acıyarak, İhtiyarlığını Söyler
6521 Yorığlı bulıt teg yegitlikni ıdtım,  tüpi yel keçer teg tiriglik tükettim Gençliğimi, geçen bulut gibi, geçirdim; ömrümü fırtına sür'ati ile tükettim.
6522 İsizim yegitlik isizim yegitlik,  tuta bilmedim men seni terk kaçıttım Yazık gençliğime, gençliğime yazık; ben seni tutmasını bilmedim, çok çabuk elden kaçırdım.
6523 Yana kelgil emdi yegitlik maŋa sen,  ayada tutayın ağı çuz töşettim Ey gençlik, sen bana şimdi tekrar gel; ben seni el üstünde tutayım; bak, senin için ipekliler ve sırmalar döşettim.
6524 İsiz bu yegitlik kanı kança bardı,  tilep bulmadım men neçe me tilettim Yazık bu gençliğe, hanı, nereye gitti; ne kadar arayıp, arattımsa da bulamadım.
6525 Tiriglikke tatğı süçig cân sevinçi,  yegitlik teg edgü yok ermiş ayıttım Sordum, gençlik kadar hayata zevk veren ve tatlı canı mes'ûd eden iyi bir şey yokmuş.
6526 Kiçiglik tatığı yegitlik ereji,  yitürdüm men emdi tutarda kürettim Ben şimdi gençlik zevkini ve yiğitlik huzurunu kaybettim, elimde tutarken, kaçırıverdım.
6527 Karılıkta kor yok köni turdum erse,  yavalıkka isiz tiriglikni ıdtım Eğer doğru bir hayat yaşamış olsa idim, ihtiyarlığın da zararı yoktu; fakat ne yazık ki, onu boş yere sarfettim.
6528 Esirkep açır-men saŋa ay yegitlik,  kamuğ körkümi sen yırattıŋ yırattım Ey gençlik, esef ederek sana kızıyorum; bütün güzelliğimi sen uzaklaştırdın, ben uzaklaştım.
6529 Temâm erğuvân teg kızıl meŋzim erdi,  bu kün zaferân urğın eŋde tarıttım Benzim kırmızı, tam bir erguvan gibi idi; bugün yüzüme safran tohumu ektim.
6530 Yıparsığ kara başka kâfûr eşüdüm,  tolun teg tolu yüz kayuka ilettim Misk gibi kara başıma kâfur örttüm; dolun ay gibi dolgun yüzü nereye götürdüm.
6531 Yaruk yaz teg erdim tümen tü çeçeklig,  hazanmu tüşüttüm kamuğnı kurıttım Rengârenk çiçekler ile dolu, parlak bahar gibi idim; hazânamı uğrattım, hepsini kuruttum.
6532 Kadıŋ teg bodum erdi ok teg köni tüz,  ya teg egri boldı egildim tüŋittim Kayın gibi vücûdum ok gibi düz ve dik idi; şimdi yay gibi eğri oldu, eğdim, eğildim.
6533 Yava kıldım isiz tiriglik avınçın,  ökünç birle közde kanın yaş akıttım Yazık, hayan boş yere israf ettim; peşimanlıkla gözden kanlı yaşlar akıttım.
6534 Kiçiglik keçürdüm yegitlik yitürdüm,  künüm çalpaladım özümni çökittim Çocukluğu geçırdı-m, gençliği kaybettim; günümü kararttım, kendimi çökerttim.
6535 Yemek içmek erse yidim içtim ud teg,  tilek sürmek erse tümen toğ tozıttım Yerken, içerken, öküz gibi yedim, içtim; hevâ ve heves peşinde koşarken, tozu dumana kattım.
6536 Neçe kuşka avka avındım sevindim,  uçar kuş teg arkun ağımdaı kürettim Nice kuş ve geyik avı ile avundum, sevindim; uçan kuş gibi, cins atları ağımdan kaçırdım.
6537 Adaş koldaşımka sevüg cân teg erdim,  yağım boldı erse tosun teg suçıttım Kardeş ve arkadaşlar için sevgili can gibi idim; düşmanımı ise, haşarı tay gibi sıçrattım.
6538 Sere söktüm emdi neçe yalŋukuğ men,  yazuksuzka yarlığ elig til uzattım Ben imdi nice insanlara kızdım, söğdüm; günahsız ve yoksullara el kaldırdım, dil uzattım.
6539 Kögüz kerdim ança yağı sançmış er teg,  küvez teg kür erip kaya te kadıttım Düşmanına galip gelen insan gibi, öylesine göğüs kabarttım; mağrur insan gibi, kabadayı olup, kaya gibi karşılarına dikildim.
6540 İçip yatmış er teg udıp odlu keldim,  özüm yolda azmış bayatka uyadtım İçip yatmış olan adam gibi, uyuyup uyanınca, yoldan çıkmış olduğumun farkına vardım, Tanrıdan utandım.
6541 Bayat tapğı kaldı kişi tapğı kıldım,  ajun tegre yügrü özümni kürettim İnsanlara hizmet ettim, Tanrı ibâdeti kaldı; dünya etrafında koşarak, yolumu azıttım.
6542 Tilek ârzû birle yügürdüm neçe men,  kuturmış böri teg ajunnı ulıttım Ben nice dilek ve arzu arkasından koştum; kudurmuş kurt gibi, dünyayı inlettim.
6543 Kişig tuttum aldım küçün yarmakın men,  kimig serdim irdim kimi me açıttım Ben insanları tutup, zorla paralarını aldım; kimine çıkıştım, kimini yerdim, kiminin de canını yaktım.
6544 Maŋa rabbım aysa nelük kıldıŋ andağ,  negü tıldağım bar uvutka tuşıktım Rabbim bana: — Nasıl böyle yaptın?—diye sorarsa, ne mârzeretim var; çok utanılacak hâle düştüm.
6545 Kayu telve kılkı bolur munda tetrü,  keçer künke avnıp tiriglikni ıdtım Hangi deli bundan daha ters hareket edebilir; geçici olan günler ile avunarak, hayatı boşuna harcadım.
6546 Sevinç keçti emgek yeme keçgey erdi,  yava boldı kün ay ökünçke basıktım Huzur geçti, zahmet de geçecek idi; gün ve aylar boşuna heder oldu, peşimanlığa düştüm.
6547 Tutayın ya kisrâ ya kaysarça boldum,  ya şeddâd u âd teg takı uçmak ittim Farzedelim ki, ben kisrâ veya kayser oldum ya Şeddâd ve Âd gibi, bir de cennet yaptırdım.
6548 Ajun bütrü tuttum sikender tutarça,  tükel nûh yaşın men yaşadım yaşattım iskender gibi, bütün dünyayı elimde tuttum, tam Nûh'un yaşını yaşadım ve yaşattım.
6549 Özüm haydar erse yaşın teg kılıçlığ,  ya rüstemleyü men ajunda çavıktım Yıldırım kılıçlı Haydar veya Rüstem gibi, dünyada meşhur oldum.
6550 Ya isâ bolup kökke ağdım takı men,  ya nûşin-revân teg törü tüz yorıttım Isa gibi, ben göğe çıktım veya Nûşirevan gibi, memleketi adaletle idare ettim.
6551 Ya kençim tükel boldı kârûn neŋi teg,  ya ashab-ı res teg temür kend tokıttım Yahut hazînem, Karun'unki gibi, doldu-taştı veya Eshâb-i Res gibi, demirden kale yaptırdım.
6552 Negü asğı âhır yanış yerke boldı,  turu kaldı dünyâ iki böz ilettim Fakat bunların faydası ne, sonu toprağa dönüş oldu; dünya geride kaldı, beraberimde ancak iki bez götürdüm.
6553 Yalıŋ keldim erdi yalıŋ kirgü yerke,  nelük dünyâka özni munça isittim Çıplak gelmiş idim, toprağa yine çıplak gireceğim; neden kendimi dünyaya bu kadar bağladım.
6554 Keçer dünyâ keçti tüpi yel keçer,  teg keçer dünyâka öz osalın basıttım Bu fâni dünya, tipi gibi, esti-savurdu ve geçti; gaflette bu fâni dünyanın baskısı altında kaldım.
6555 Tiriglikke asğı kanı edgü kılkım,  tegitlikte tarlağ kayu yerke ektim Hayatta ne gibi bir iyilik yaptım; hayatta iken ektiğim tarla nerede.
6556 Negü ektim erse anı orğu âhır,  negü ordum erse anın öz süçittim Ne ektim ise, sonunda onu biçtim; ne biçtim ise, ondan zevk aldım.
6557 Yegitlikni ıdtım karılıkka tegdim,  yana yanğıl emdi negü söz tağıttım Gençliğimi elden çıkardım, ihtiyarlığa geldim; sadede gelelim, sözü niye dağıttım.
6558 Uzun tünle yatma idike tapın sen,  odun yığla tınma yazukka basıttım Uzun geceleri yatıp-uyumakla geçirme, Tanrıya ibâdet kıl; uyanık ol, durmadan ağla; günahlarımın yükü altına girdim.
6559 Yılan kurt koŋuz yemi öz igdileyü,  bu nimet bile men negüke igidtim Yılan, haşerat ve böceklerin yemi olan bu vücûdu ben neden nîmet içinde besleyerek, yetiştirdim.
6560 Ayâ usrık öz sen odun yığla tınma,  bayatka tapuğ kıl yok erse yokadtım Ey uyuklayan vücût, uyan, ağla durma; Tanrıya ibâdet kıl; yoksa, ben mahvoldum.
6561 Karılık kavurdı yegitlik yıradı,  tatığ bardı barğu udu yol könittim ihtiyarlık yakaladı, gençlik uzaklaştı, hayatın tadı kalmadı; artık gidilecek doğru yolu buldum.
6562 İdi keçki dünyâ üküş ardı halkığ,  kayusında men-men ne munça sevittim Çok eski olan bu dünya bir çok halkları aldatmıştır; ben hangisindenim, neden bu kadar onu kendime sevdirdim.
6563 Ya rab odguru ber meni ay idim sen,  süre ıdmağıl men köŋülni arıttım Ey rabbım, beni uyandır; sen rabbimsın, beni kovma, ben gönlümü temizledim.
6564 Sen ök sen yazuk yarlıkağlı idim bir,  suyurka meni sen yazukum unıttım Günahlarımı bağışlayan sen bir rabbimsin, sen beni affet; günahlarımın sayısını ben bile unuttum.